Over deze blog

Deze blog is gemaakt in het kader van de afsluiting van het theoretisch deel van de opleiding tot systeemtherapeut.
In mijn werk als sociaal psychiatrisch verpleegkundige met volwassen, normaal begaafde mensen met ADHD en autisme is het gebruikelijk om veel met visualisaties te werken. De gewone, gesproken taal schiet vaak tekort in de onderlinge communicatie. Het toevoegen van visualisaties aan de communicatie leidt dan veelal tot een beter wederzijds begrijpen.
In de wereld van de systeemtherapie is het structureel gebruik van visualisaties om de kwaliteit van de communicatie te verbeteren (nog) niet gebruikelijk.
Daarom was het voor mij bijzonder om te ervaren dat juist de opleider die ik gekozen had veelvuldig gebruik maakte van visuele hulpmiddelen. Sterker nog, het tot een integraal onderdeel van zijn werken had gemaakt.

De creativiteit en variëteit waarmee deze hulpmiddelen werden ingezet prikkelden me tot nader onderzoek.
Ik heb onderzocht of er literatuur was die inzicht gaf in het effect van het gebruik van visuele hulpmiddelen op de gegevensverwerking van het brein.
Er bleek literatuuronderzoek te bestaan waaruit de toegevoegde waarde van het gebruik van beelden in gegevensoverdracht duidelijk werd beargumenteerd. Kijk hier voor dit literatuuronderzoek.
In essentie komt het erop neer dat informatieverwerking beter verloopt als er sprake is van én verbale én visuele stimuli. De informatie wordt sneller begrepen en beter vastgehouden.

Dat dit tijdens een gezins- en relatietherapie niet alleen geldt voor de betrokken cliënten zal duidelijk zijn. De therapeut is immers ook onderdeel van het systeem dat informatie verwerkt.
Het profijt van het gebruik van beelden tijdens een gezins- en relatietherapie is dus wederzijds.
Om een voorbeeld te geven, het illugram van Rick Pluut op het whiteboard of flapover is niet alleen een geheugenprikkel voor de cliënten maar ook voor de therapeut.
Het helpt de gedachtenstroom van de cliënten op gang te houden maar ook die van de therapeut.

Vanuit dit uitgangspunt, het versterken van informatieprikkels door het gebruik van beelden in de communicatie, heb ik vervolgens een aantal voorbeelden, cq hulpmiddelen, verzameld.
Omdat er in wezen sprake is van een onuitputtelijk reservoir aan mogelijkheden heb ik gekozen voor de vorm van een blog.
Dit biedt de kans om tot blijvende aanvulling van ideeën én de mogelijkheid van interactie met anderen over het onderwerp te komen.
Ik nodig de lezer daarom ook nadrukkelijk uit tot reageren en het delen van suggesties.

1 opmerking:

  1. Hoi Pieter,

    Waardevol dat je in deze blog geïnteresseerde lezers inspireert tot stilstaan bij het gebruik van beelden!

    Een toevoeging..
    Behalve het gebruik van een letterlijke afbeelding, is het ook mogelijk om via een besproken beeld de gekoppelde betekenis op te roepen bij een gezin. Wanneer iemand dit beeld benoemt weet ieder wat er bedoeld wordt; de hele uitleg erom heen is dan overbodig.

    Voorbeeld: De beeldspraak "niet vanuit de keuken" is bij een gezin ontstaan aangezien er naar elkaar geroepen wordt (vanaf afstand vanuit de keuken) zonder af te tasten of de informatie aankomt. Het heeft de betekenis van zodanig communiceren dat de verzender en de ontvanger niet op elkaar afgestemd zijn. Door dit beeld te gebruiken is het mogelijk om elkaar ter plekke bewust te maken van het missen van de afstemming.
    Groet, Anja Muijsers (Systeemtherapeut i.o.)

    BeantwoordenVerwijderen